Nieuw Leids Laken

Museum De Lakenhal blaast de geschiedenis van het Leids Laken een nieuw leven in. Vijf kunstenaars en ontwerpers hebben een hedendaagse versie van het Leids Laken ontworpen, geïnspireerd op de collectie van het museum en het ambacht dat er achter schuil gaat. Dit ‘Nieuw Leids Laken’ is exclusief te koop in de museumwinkel.

Het Leids Laken is van oorsprong een geweven en vervolgens vervilte wollen stof, die onder andere werd gebruikt voor kleding en meubels. Zeven eeuwen lang stond Leiden in het teken van de productie van wollen lakense stoffen.. Om de kwaliteit te waarborgen richtte het stadsbestuur van Leiden in 1641 de keur- en verkoophal de 'Laecken-Halle' (Lakenhal) op, waar in 1874 het museum zich vestigde. In de Laecken-Halle werd het gekeurde Leids Laken voorzien van het officiële Leidse Lakenloodje, en vervolgens verscheept naar meer dan 80 landen over de hele wereld.

Met het project Nieuw Leids Laken zijn heden en verleden opnieuw verbonden en mogen, anno 2019, stoffen die het eeuwenoude Leidse keurmerk weer dragen. De ontwerpers en kunstenaars die de geweven wollen stoffen hebben ontwikkeld kregen hiervoor toegang tot de uitgebreide stoffen- en stalencollectie van het museum. De stoffen zijn in productie genomen in binnen- en buitenland, onder meer het TextielMuseum | TextielLab in Tilburg, EElabels in Heeze en de lodenfabriek Steiner 1888 in Oostenrijk.

Nieuw Leids Laken #1: Christie van der Haak (2014)

Beeldend kunstenaar Christie van der Haak (1952) liet zich inspireren door de stoffencollectie van Museum De Lakenhal, waarin vele kleurrijke, exotische motieven zijn terug te vinden. Op basis van één enkel ontwerp liet zij een groot aantal proefstoffen maken in het TextielMuseum | TextielLab in Tilburg. Net als tijdens de hoogtijdagen van de lakenhandel experimenteerde zij met diverse weefsels, garens en afwerkingen. De stoffen varieerden daardoor in gewicht, kleur en dichtheid. Het museum koos, samen met bezoekers, twee stoffen om te produceren: een rijke veelkleurige wollen stof en een lichtere, zachte grijs/roze variant.

Nieuw Leids Laken #2: Mae Engelgeer (2015)

Mae Engelgeer (1982) zag in de 17e-eeuwse stalenboeken van Museum De Lakenhal overeenkomsten met haar eigen 'grafische' textielontwerpen, zoals het kleurgebruik en de vlakverdeling van stalen. Voor het ontwerp 'Archive as fabric / fabric as archive' varieerde met weeftechnieken en gebruikte een licht accent van gouddraad op het blauw. De ene zijde is grafisch en krachtig; de ander zijdezacht en poëtisch. Mae Engelgeer wist hier zeven eeuwen geschiedenis van Leids Laken te combineren met de frisse blik van Dutch Design.

Nieuw Leids Laken #3: Edwin Oudshoorn (2018)

Modeontwerper Edwin Oudshoorn (1980) vertaalde de sierlijke patronen in pasteltinten van enkele Amphora-vazen uit de museumcollectie naar een eigentijds ontwerp in felle kleuren. In dit hoogwaarde aardewerk van rond 1900 staan florale en dierlijke motieven centraal. De ontwerper koos een dunne, soepele, crèmekleurige wollen stof met een ingeweven raster van bronskleurige chenilledraad, dat de ruiten van historische stofstalen en hun envelopjes weerspiegelt. Het raster vormt een stoer contrast met het kleurrijke patroon. Hierop printte hij zijn zeer gelaagde ontwerp. Zijn Nieuw Leids Laken #3 werd voor het eerst gepresenteerd als couture-jurk, een vorm die naadloos aansluit bij zijn signatuur als designer. De jurk is opgenomen in de museumcollectie.

Nieuw Leids Laken #4: Claudy Jongstra (2019)

Claudy Jongstra (1963) is wereldwijd bekend met haar monumentale kunstwerken van vervilte wol en zijde, geverfd met natuurlijke pigmenten. Zij heeft haar eigen schaapskudde en heemtuin. De aandacht voor evolutie van kleur en materiaal, van bron tot site, is terug te vinden in alle aspecten van haar werk. Voor het ontwerp 'Woven Herbarium' haalde Jongstra haar inspiratie uit een zestal verfplanten die zij in 2018 op Vlieland aantrof. Boerenwormkruid, Gewone Ossentong, Struikhei, Wilde Kamperfoelie, Geel Walstro en Gewone Vlier. Vier worden hier in een wollen beeld gevat: een geweven herbarium.

Nieuw Leids Laken #5: Petra Blaisse | Inside Outside (2018)

Petra Blaisse (1955) ontwikkelde deze stof in Oostenrijk bij lodenfabrikant Steiner 1888. Deze firma selecteert, wast, spint, kleurt, twijnt, weeft en vervilt op dezelfde wijze wollen stoffen zoals de originele Leidse lakense stoffen in het verleden werden vervaardigd. De titel van het ontwerp 'bcbg 5.2' verwijst naar 'bon chique bon genre', de goed gestylde leden van de Franse upperclass. Het getal 5.2 staat voor 4 garens gecombineerd met het vijfde element: de geborduurde polka dots, die in een schijnbaar willekeurig ritme op de sof dansen. De positionering van deze stippen is handmatig bepaald waardoor het patroon zich nooit herhaald, en iedere meter stof uniek is. Nummer twee staat voor de twee kanten van deze waarlijk lakense stof.