nieuwsbericht | 2 juni 2025
Museum De Lakenhal opent zoektocht naar onbekende tijdgenoot van Rembrandt
Tentoonstelling is resultaat van internationaal onderzoek naar mysterieuze meester
Van 11 oktober 2025 t/m 8 maart 2026 is in Museum De Lakenhal Meesterlijk Mysterie – Over Rembrandts raadselachtige tijdgenoot te zien. Voor het eerst komen de belangrijkste schilderijen van de onbekende maar zeer getalenteerde 17de-eeuwse Meester I.S. bij elkaar. Veel van deze werken, met rauwe, bijna hyperrealistische gezichten, zijn voor het eerst te zien voor het publiek. Ze worden getoond naast werk van tijdgenoten als als Rembrandt, Jan Lievens en Gerrit Dou.
Onbekende meester
Het oeuvre van Meester I.S. bestaat grotendeels uit zogenaamde tronies: verbeeldingen van gezichten, waarvoor vaak modellen uit de eigen omgeving werden gebruikt. De anonieme tijdgenoot van Rembrandt schilderde ze met oog voor detail en psychologische diepgang. Waarschijnlijk verbleef de kunstenaar die zijn werken ondertekende met de letters I.S. op enig moment in Leiden. Het oeuvre vertoont namelijk sterke overeenkomsten met het werk van Leidse meesters als Rembrandt, Jan Lievens en Gerrit Dou.
Nooit eerder te zien
Museum De Lakenhal brengt, samen met Serlachius Museums in Finland, de belangrijkste schilderijen van Meester I.S. uit nationale, internationale en particuliere collecties voor het eerst bij elkaar. Veel van deze schilderijen waren zelden of nooit eerder te zien. De tentoonstelling toont de belangrijkste werken, waaronder meerdere nieuwe toeschrijvingen en ontdekkingen. Ze worden getoond naast werk van bovengenoemde tijdgenoten.
Uitgebreid onderzoek
Aan de tentoonstelling ligt uitgebreid onderzoek naar het werk en de identiteit van de meester ten grondslag, geleid door conservatoren Janneke van Asperen (Museum De Lakenhal) en Tomi Moisio (Serlachius Museums), in samenwerking met externe deskundigen van de Radboud Universiteit in Nijmegen en Museum Rembrandthuis. Het is wereldwijd de eerste keer dat het oeuvre van de kunstenaar, waarschijnlijk bestaand uit 25 tot 30 schilderijen, wordt onderzocht. De uitkomsten vormen ook de basis voor de publicatie die ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt.
Universele kracht
‘We kennen meer 17de-eeuwse kunstenaars niet bij naam, maar zelden is het werk van een anonieme schilder zo uitzonderlijk in thematiek en kwaliteit,’ aldus Janneke van Asperen, die als conservator oude kunst de tentoonstelling in Museum De Lakenhal samenstelde. ‘Deze kunstenaar idealiseert niet, maar toont ons de rauwe realiteit. Elk schilderij roept direct een heel leven op. Het werk heeft een universele kracht en een moderne uitstraling, terwijl de werken toch vier eeuwen geleden zijn geschilderd. Deze kunstenaar heeft weliswaar een klein oeuvre nagelaten, maar de zeggingskracht is ongekend.’
Praktische informatie
Deze tentoonstelling is van 12 april t/m 17 augustus 2025 ook te zien in Serlachius Museums in Mänttä in Finland, en reist van 11 oktober 2025 t/m 8 maart 2026 door naar Museum De Lakenhal in Leiden. In Finland werd het raadsel rondom Meester I.S. al ‘one of the great mysteries of 17th-century Dutch art’ genoemd.
Mede mogelijk gemaakt door
De tentoonstelling Meesterlijk Mysterie – Over Rembrandts raadselachtige tijdgenoot wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Leiden, Mondriaan Fonds, Turing Foundation, Blockbusterfonds, het Cultuurfonds, het Lucas van Leyden Mecenaat, Stichting Zabawas en DutchCulture.