De astronoom, ca. 1650

Gerrit Dou

Gerrit Dou was in 1628 de eerste leerling van Rembrandt van Rijn. In tegenstelling tot zijn leermeester, die een steeds lossere penseelstreek ging hanteren, ontwikkelde Dou zich juist tot fijnschilder. De astronoom die Dou in dit ‘nachtstuk’ vastlegde, heeft zijn ogen opgeslagen naar de hemel. Met een kaars verlicht de oude wetenschapper een hemelbol waarop hemellichamen staan afgebeeld. Het opengeslagen boek verwijst naar zijn belezenheid, terwijl in de omgevallen zandloper (traditioneel een symbool van vergankelijkheid) de tijd voor even is stilgezet. De astronoom wordt omlijst door een vensternis met opgetrokken gordijn; een beeldtruc die Leidse fijnschilders vaker toepasten om de ruimtelijke werking van het beeld te versterken. Gerrit Dou, de grondlegger van de Leidse fijnschilderkunst, streefde naar de perfecte illusie. De reflectie van het kaarslicht, de flonkering van het water in de fles, de ezelsoren van het boek – alles is net echt. Penseelstreken zijn onzichtbaar. Het is een perfecte techniek om illusies op te roepen.

Multimedia

Afbeeldingen van dit object mogen niet worden gedownload. Voor meer informatie kunt u contact opnemen.

Object

Titels
De astronoom
The Astronomer
Objectnaam
schilderij
Inventarisnummer
B 565
Publiek domein

Publiek domein is een term die gebruikt wordt om aan te geven dat werken niet langer onder de bescherming van het auteursrecht en aanverwante rechten vallen. Dit is het geval als de maker minstens 70 jaar dood is. Er is dan geen rechthebbende en om de werken te gebruiken is geen toestemming nodig.

nee

Vervaardiging

Maker
Gerrit Dou
Datering
ca. 1650
Materialen
olieverf, paneel
Techniek
geschilderd
Afmetingen
Met lijst: 36 x 39 x 3,8cm (360 x 390 x 38mm)
Met lijst incl. klimaatvitrine: 35,7 × 39,1 × 6cm (357 × 391 × 60mm)

Onderwerp

Voorstelling
astronoom, boek, globe, man, zandloper

Verwerving

Datum
1948
Wijze van verwerving
Bruikleen
Met dank aan
Bruikleen Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, sinds 1948.
Dit kunstwerk behoort tot de Nederlands Kunstbezit-collectie (NK-collectie). Deze collectie bestaat uit kunstobjecten die na de Tweede Wereldoorlog door de geallieerden zijn teruggehaald uit Duitsland en nadien onder beheer zijn gekomen van de Nederlandse Staat. De collectie bevat objecten die mogelijk tussen 1933 en 1945 zijn geroofd, geconfisqueerd of onder dwang verkocht. Meer informatie is te vinden op wo2.collectienederland.nl. Indien u informatie heeft over dit kunstwerk kunt u contact opnemen met restitutie@cultureelerfgoed.nl. Dit helpt mogelijk in onze zoektocht naar de rechtmatige eigenaar.
Vragen?
collectie@lakenhal.nl
Nieuwsbrief ontvangen?
Meld u aan